Τα πουλιά στο κρύο

Πολλές είναι οι δυσκολίες επιβίωσης, που καλούνται να αντιμετωπίσουν τα (άγρια) πουλιά, στις ακραίες καιρικές συνθήκες του χειμώνα. Ο περιορισμός των διαθέσιμων προμηθειών τροφίμων και νερού, το κρύο, οι ισχυροί παγωμένοι βοριάδες και οι μεγάλες σε διάρκεια νύχτες είναι μερικές από αυτές. Κάθε χειμώνα τα πουλιά δίνουν ένα πραγματικό αγώνα για την επιβίωσή τους και τον κερδίζουν μόνο τα υγιέστερα και ισχυρότερα από κάθε είδος.

Τα πουλιά έχουν υψηλή θερμοκρασία σώματος, κατά μέσο όρο γύρω στους 40°C και υψηλούς ρυθμούς μεταβολισμού για να είναι σε θέση να παράγουν, μεταξύ των άλλων, την απαιτούμενη θερμότητα για να διατηρούν αυτή την υψηλή θερμοκρασία σώματος, χειμώνα - καλοκαίρι, ακόμα και όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντός τους αλλάζει δραστικά. Η θερμοκρασία του σώματος ενός πουλιού εξαρτάται από το ποσό της θερμότητας που το πουλί είναι ικανό να παράγει, αλλά και από τον τρόπο ή τους τρόπους που χρησιμοποιεί το πουλί για να διαχειριστεί και να διατηρήσει τη θερμότητα αυτή που παράγει.

Είναι φανερό ότι το φτέρωμα των πουλιών παίζει πρωταρχικό ρόλο στην αντοχή τους στο κρύο, αφού αποτελεί ένα πρώτης τάξεως μονωτικό υλικό ανάμεσα στο σώμα τους και το εξωτερικό περιβάλλον. Όσο μεγαλύτερο (παχύτερο) είναι το στρώμα αυτό, τόσο καλύτερη είναι η μόνωση που πετυχαίνουν. Τα πουλιά προετοιμάζονται από το φθινόπωρο για τις αντιξοότητες του χειμώνα και κάποια είδη μέχρι που διπλασιάζουν το αριθμό των φτερών τους το χειμώνα σε σχέση με το καλοκαίρι. Στις κρύες, χειμερινές ημέρες και νύχτες τα περισσότερα πουλιά φουσκώνουν τα πούπουλά τους, αυξάνοντας με αέρα το πάχος της μόνωσης γύρω από το σώμα τους, πράγμα που τα βοηθά να μείνουν ζεστά. Υπολογίζεται ότι το φούσκωμα των φτερών βοηθά τα πουλιά να μειώσουν τις απώλειες θερμότητας του σώματός τους προς το περιβάλλον μέχρι και 30%. Το φτέρωμα, η μόνωση του σώματος των πουλιών από τον κρύο περιβάλλοντα αέρα το χειμώνα, μπορεί να παίξει αυτόν τον κρίσιμο ρόλο μόνο όταν είναι σε άριστη κατάσταση. Για να διατηρείται το φτέρωμα σε άριστη κατάσταση, τα πουλιά πρέπει να κάνουν μπάνιο ακόμα και τον χειμώνα, όσο κι αν αυτό φαίνεται παράξενο. Αρκεί να παρατηρήσει κανείς τα άγρια πουλιά στην γειτονιά του για να το βεβαιώσει αυτό.

Τα ακάλυπτα σημεία του σώματος είναι, για όλα τα ζώα, τα μέρη εκείνα που χάνουν ευκολότερα θερμότητα προς το περιβάλλον (και συνακόλουθα κρυώνουν). Για τα πουλιά τα ευαίσθητα αυτά σημεία είναι κυρίως τα πόδια και για αυτό έχουν ένα μοναδικό κυκλοφοριακό σύστημα στα πόδια τους, που τα βοηθά να τα καταφέρνουν στις χαμηλές θερμοκρασίες. Το ζεστό αρτηριακό αίμα που κατευθύνεται από το σώμα του πουλιού προς τα πόδια, περνά από ένα δίκτυο μικρών αρτηριακών αγγείων που περιβάλλουν το κρύο φλεβικό αίμα που επιστρέφει διαμέσου των φλεβών προς το σώμα και το ζεσταίνουν, εξασφαλίζοντας σταθερή ροή αίματος προς τα πόδια αλλά και όσο το δυνατόν μικρότερη απώλεια θερμότητας από αυτά. Παρόλα αυτά τα πόδια πολλές φορές κρυώνουν και βλέπουμε συχνά τα πουλιά να στέκονται στο κρύο στο ένα πόδι, σηκώνοντας το άλλο προς το στήθος για ζεστασιά. Στις Ηνωμένες Πολιτείες κατασκευάζονται και κυκλοφορούν στα εμπορικά κατοικιδίων θερμαινόμενες πατήθρες για τα πουλιά, όσο κι αν αυτό φαίνεται απίθανο και εξεζητημένο!

Ένα ακόμα μονωτικό υλικό που χρησιμοποιούν όλα τα ζώα ενάντια στο κρύο είναι το λίπος, το οποίο είναι σημαντικό και σαν ενεργειακό απόθεμα. Τα πουλιά δεν έχουν το σκουρόχρωμο λίπος που έχουν οι άνθρωποι, αλλά ανοικτόχρωμο λίπος, το οποίο είναι ένα υψηλής ενέργειας καύσιμο που χρησιμοποιείται από αυτά, κατά την διαδικασία παραγωγής θερμότητας για την διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματός τους, που λέγεται θερμογένεση (thermogenesis). To τίναγμα των φτερών, που κάνουν όλα τα πουλιά, γίνεται κάποιες φορές για να καθαρίσουν ή να στεγνώσουν τα φτερά τους, αλλά τις κρύες ημέρες είναι προσπάθεια για άμεση προσαρμογή στο κρύο, είναι ρίγος, κάτι σαν το ανθρώπινο ανατρίχιασμα στο κρύο. Για τα πουλιά αυτό το τρέμουλο, αυτό το ρίγος στο κρύο, είναι ένας βασικός τρόπος για να αυξήσουν την εσωτερική τους παραγωγή θερμότητας όταν δεν πετούν και βρίσκονται σε κατάσταση ηρεμίας. Το ρίγος αυτό μετατρέπει άμεσα μυική ενέργεια σε θερμότητα, μέσω της διασικασίας της θερμογένεσης και τα βοηθά να ρυθμίσουν βραχυχρόνια την θερμοκρασία τους. Με το ρίγος και τη θερμογένεση παράγεται θερμότητα έως και πέντε φορές γρηγορότερα από ότι συνήθως και τα πουλιά μένουν ζεστά, διατηρώντας την εντυπωσιακά υψηλή θερμοκρασία του σώματός τους, ακόμα και σε πολύ ψυχρές περιόδους. Τα κατοικίδια πουλιά, που εξασκούνται (πετάνε) πολύ λιγότερο από τα άγρια πουλιά, συνηθίζουν να κάνουν αυτή την κίνηση πολύ συχνότερα. Η ενέργεια που καταναλώνεται με το τίναγμα των φτερών ή καλύτερα το λίπος που καταναλώνεται πρέπει σύντομα να αναπληρωθεί, μέσω της διατροφής.

Δεν έχουν όλα τα πουλιά τους ίδιους τρόπους για την διαχείρηση και την διατήρηση της εσωτερικής τους θερμότητας και της θερμοκρασίας του σώματός τους και συνακόλουθα δεν αντιμετωπίζουν όλα τα πουλιά το κρύο με τους ίδιους τρόπους. Νυκτόβια πουλιά, όπως οι κουκουβάγιες, έχουν υψηλότερη θερμοκρασία σώματος την νύχτα, που είναι ενεργά, από ότι την ημέρα. Κάποια είδη ημερόβιων πουλιών πέφτουν την νύχτα σε μια κατάσταση μείωσης της αντίληψης, που λέγεται νάρκωμα (torpor). Με την μείωση της ενεργητικότητας του πουλιού όταν αρχίσει να σκοτεινιάζει, μειώνεται σταδιακά και η θερμοκρασία του σώματός του, μέχρι που πέφτει μερικούς βαθμούς πιό κάτω από την κανονική θερμοκρασία σώματος κατά την διάρκεια της ημέρας. Στην κατάσταση αυτή μειώνονται, επίσης, οι παλμοί της καρδιάς και ο ρυθμός της αναπνοής και το πουλί διατηρεί την αρχική εσωτερική του θερμότητα για το μεγαλύτερο διάστημα της νύχτας, μέχρι να πλησιάσει το ξημέρωμα, οπότε πάλι σταδιακά με διαδοχικά ρίγη του σώματος, όπως προαναφέρθηκαν, επανέρχεται η θερμοκρασία του σώματος στα κανονικά ημερήσια επίπεδα και το πουλί ανακτά πλήρη αντίληψη. Η νυκτερινή κατανάλωση ενέργειας (επομένως και λίπους), απαραίτητη για τη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος του πουλιού, κάνει τα πουλιά να βγαίνουν σε αναζήτηση τροφής πολύ νωρίς το πρωί ανεξάρτητα από τις καιρικές συνθήκες. Αν δεν αναπληρωθούν σύντομα τα αποθέματα λίπους που καταναλώθηκαν την νύχτα για την διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος του πουλιού (όσο πιό κρύα νύχτα, τόσο περισσότερη θερμότητα πρέπει να παράγει ο οργανισμός του πουλιού, τόσο πιο πολύ λίπος πρέπει να καταναλωθεί), το πουλί δεν θα είναι σε θέση να επιβιώσει και την επόμενη (κρύα) νύχτα.

Είναι σημαντικό για τα πουλιά στο κρύο, να βρουν και να φάνε τροφές πλούσιες σε ενέργεια (θερμίδες) και λίπη. Για τα σποροφάγα πουλιά, οι λιπαροί σπόροι, που σε κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να αποφεύγονται στην διατροφή γιατί δημιουργούν προβλήματα, είναι άκρως απαραίτητοι στις χειμερινές, κρύες περιόδους. Οι ψιλοί μαύροι ηλιόσποροι, για παράδειγμα, είναι πρώτης τάξεως σπόροι για τα σποροφάγα πουλιά το χειμώνα, αφού έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και λίπη και σχετικά λεπτό κέλυφος. Στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και την Ευρώπη συνηθίζουν να δίνουν στα πουλιά τον χειμώνα, επεξεργασμένο λίπος από μοσχάρι (suet). Η τροφή αυτή, που είναι ουσιαστικά καθαρό λίπος, είναι μεγάλης θερμιδικής αξίας και θεωρείται ανυπέρβλητη σαν χειμερινή τροφή για τα πουλιά όταν αυτά χρειάζονται περισσότερες θερμίδες για να κρατήσουν τα σώματά τους ζεστά, αλλά δεν είναι εύκολο να βρουν έντομα για να φάνε.

Τα πουλιά προστατεύονται από το κρύο της νύχτας, όταν δεν πετάνε, από το καλά διαλεγμένο και προφυλαγμένο βραδυνό τους κατάλυμμα. Πυκνά φυλλώματα δέντρων ή θάμνων είναι τα φυσικά, νυχτερινά καταλύμματα των περισσότερων άγριων πουλιών, αν και πολλές φορές βρίσκουν καταφύγιο σε σχισμές βράχων, κουφάλες δέντρων ή ακόμα και στα πιό απίθανα μέρη όταν οι καιρικές συνθήκες γίνουν πολύ άσχημες. Πιστεύεται ότι η μικρή (υπεριώδης) ακτινοβολία των δέντρων και των φυτών την νύχτα βοηθά τα πουλιά να κρατηθούν ζεστά και να τα καταφέρουν στις πολύ δύσκολες, παγερές νύχτες του χειμώνα. Τα κατοικίδια πουλιά που διατηρούνται σε εξωτερικό χώρο είναι επιτακτικό να έχουν κάποιου είδους προστατευμένο κατάλυμμα για τη νύχτα, ιδανικά ένα προστατευμένο σημείο στο κλουβί που η θερμοκρασία του να μην πέφτει κάτω από 5°C. Πολλοί ιδιοκτήτες κατοικίδιων χρησιμοποιούν θερμάστρες ή λάμπες θέρμανσης για το σκοπό αυτό, αλλά όλοι αυτοί οι 'τεχνητοί' τρόποι προφύλαξης θέλουν μεγάλη προσοχή στην εφαρμογή τους. Πολλοί επίσης χρησιμοποιούν πλαστικά φύλλα για να τυλίγουν τα κλουβιά, αλλά καλό θα ήταν αυτό να γίνεται μόνο τις νύχτες με μεγάλη παγωνιά, μιά και ο άριστος αερισμός του κλουβιού είναι άκρως απαραίτητος για να μην δημιουργηθούν άλλα προβλήματα (αρρώστιες).

Τα πουλιά συνηθίζουν στο κρύο. Ένα υγιές πουλί, που αρχίζει σταδιακά ήδη από το φθινόπωρο να ζει σε όλο και χαμηλότερες θερμοκρασίες, αποκτά μιά αξιοσημείωτη αντοχή στο κρύο του χειμώνα. Μπορεί να αντέξει όλο και χαμηλότερες θερμοκρασίες, με την προϋπόθεση βέβαια ότι αυτό δεν θα γίνει απότομα μέσα σε ένα βράδυ ή δύο. Γενικά τα πουλιά δεν αντέχουν μεγάλες και απότομες μεταβολές της θερμοκρασίας, της τάξης των 15-20°C, αν και είναι αξιοσημείωτο ότι δείχνουν μεγαλύτερη αντοχή στο κρύο από ότι στη ζέστη. Κάποιες φορές τα άγρια πουλιά δεν είναι έτοιμα να αντιμετωπίσουν απότομες μεταβολές της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος ή ξαφνικές καταιγίδες. Σε τέτοιες περιπτώσεις γίνονται ευάλωτα στα αρπακτικά αναζητώντας τροφή ή (και) προστασία, ακόμα και σε μέρη που δεν θα σύχναζαν υπό άλλες συνθήκες, όπως για παράδειγμα κοντά στους ανθρώπους. Είναι φανερό ότι όσο και αν συνηθίσει κάποιο άγριο ή κατοικίδιο πουλί σταδιακά το κρύο, υπάρχει κάποια κρίσιμη θερμοκρασία, κάτω από την οποία το πουλί είναι αδύνατο να αντέξει για περισσότερο ή λιγότερο διάστημα. Υπάρχουν μελέτες για το θέμα αυτό και δίνονται σε διάφορα άρθρα τιμές για την χαμηλότερη θερμοκρασία και την μέγιστη χρονικά έκθεση σε αυτή τη θερμοκρασία, που μπορούν να αντέξουν τα διάφορα είδη πουλιών. Συνήθως, αν και αυτό δεν είναι ο απόλυτος κανόνας και αναφέρεται με επιφύλαξη, τα περισσότερα (υγιή) πουλιά μπορούν να αντέξουν θερμοκρασίες της τάξεως των 1-2°C, για περίπου 60-70 λεπτά, ενώ πουλιά που έχουν περάσει μια περίοδο προσαρμογής στο κρύο, μπορούν να αντέξουν ακόμα και θερμοκρασίες της τάξεως των -5°C για το ίδιο διάστημα, πριν πάθουν υποθερμία.

Ο χειμώνας, με τις παγερές μέρες (κυρίως νύχτες) και τις απρόβλεπτες ακραίες καιρικές συνθήκες, λειτουργεί πάντα σαν την άσπλαχνη, αναπόφευκτη φυσική επιλογή των υγιέστερων άγριων ζώων. Χιλιάδες, ίσως, πουλιά σε όλο τον κόσμο γίνονται τον χειμώνα θύματα της αδυναμίας τους και πεθαίνουν από τα αρπακτικά ή σπανιότερα από το κρύο. Συνεχίζουν τη ζωή και τη διαιώνιση του κάθε είδους, πάντα, τα πουλιά που είναι σε άριστη φυσική κατάσταση, καταφέρνουν να επιβιώσουν το χειμώνα και να περάσουν στην αναπαραγωγική περίοδο την άνοιξη, με τις καλύτερες καιρικές συνθήκες και την πλούσια προσφορά τροφής.

Σχετικά άρθρα:
Wild Birds Unlimited
Νature smart
Σχετικά επιστημονικά άρθρα (pdf):
http://jeb.biologists.org/cgi/reprint/209/3/466.pdf
http://herkules.oulu.fi/isbn951428173X/isbn951428173X.pdf

Sphere: Related Content

Η μετάλλαξη perlata στις καρδερίνες

Βρήκα σερφάροντας φωτογραφίες από την μετάλλαξη perlata (στα αγγλικά pearl = μαργαριτάρι) στις καρδερίνες. Στα ελληνικά θα μπορούσε κανείς να την πει 'μαργαριταρένια' μετάλλαξη. Οφείλει, προφανώς, το όνομά της στις λευκές κηλίδες που έχουν όλα τα μαύρα φτερά του πουλιού και είναι σίγουρα μιά πολύ όμορφη μετάλλαξη.

Είναι σχετικά νέα μετάλλαξη και δεν έχω βρεί πληροφορίες για τους γεννήτορες, την διαδικασία που έχει ακολουθηθεί για να 'δημιουργηθούν' αυτά τα πουλιά και τα χρόνια που απαιτήθηκαν. Φαίνεται ότι η προσπάθεια (με το επιτυχημένο αποτέλεσμα) έγινε στην Ιταλία και είναι σχετικά πρόσφατη.

Η μόνη πληροφορία που βρήκα, που προέρχεται από εδώ, είναι ότι η μετάλλαξη αυτή προήλθε, πιθανά, από τις μικρόσωμες ισπανικές καρδερίνες (C. c. parva) και είναι αυτοσωματική υπολειπόμενη.

Μέχρι να βρεθούν περισσότερες πληροφορίες, μπορεί κανείς να δει φωτογραφίες από πουλιά αυτής όμορφης της μετάλλαξης: εδώ

Sphere: Related Content

Κυριακή, 16 Δεκ 2007

Βρήκα το πρωί νεκρή στο κλουβί την θηλυκιά καρδερίνα που είχα στη ζευγαρώστρα με τον αχάτη.

Χτες το απόγευμα που είχα πλησιάσει στο κλουβί για να ελέγξω είχαν έρθει και τα δυό προς το μέρος μου, με φωνούλες σαν να με καλωσορίζουν και είχα αρχίσει να σκέφτομαι ότι με συνήθισαν. Άλλαξα το κύπελλο με το νερό την ώρα που αυτή έτρωγε στην κοντινή ταΐστρα και συνέχισε να τρώει, δεν έφυγε, γυρνώντας απλά για λίγο το κεφάλι προς το χέρι μου.

Το πουλί αυτό ήταν εκτροφής (Ε1 62 07 002 Ε000), του 2007, και το είχα αγοράσει από εμπορικό κατοικιδίων πριν 25 μέρες περίπου. Είχε χρώματα ενήλικου, αλλά από το μάτι του φαινόταν ότι ήταν νεαρό πουλί. Ήταν από την αρχή πολύ ήρεμο και συμπαθητικό πουλί, αλλά σχετικά αδύνατο και λεπτοκαμωμένο. Μέχρι να φτάσει στα χέρια μου ήταν σε μικρό κλουβί μέσα στο εμπορικό. Το έβαλα από την αρχή σε εξωτερική ζευγαρώστρα και μιά μέρα μετά έβαλα και τον αχάτη, με τον οποίο τα πήγαιναν μιά χαρά και δεν είχα παρατηρήσει κανένα τσακωμό. Η ζευγαρώστρα είναι προστατευμένη, με φύλλα ακρυλικού, από τον αέρα και τη βροχή, αλλά όχι από το κρύο. Στις κρύες μέρες η εμφάνισή του πουλιού και οι κινήσεις του, μου δημιουργούσαν το άγχος ότι δεν είχε προλάβει να προσαρμοστεί στις εξωτερικές συνθήκες του κλουβιού.

Δεν είχε παρουσιάσει δείγματα αρρώστιας, δεν της είχα αλλάξει διατροφή, δεν υπήρχε (ορατό) θέμα καθαριότητας και υγιεινής και το μόνο που σκέφτομαι σαν αιτία θανάτου είναι το κρύο, αφού τη χτεσινή νύχτα η θερμοκρασία πρέπει να έπεσε μέχρι τους 3°C. Αυτή ήταν και η χαμηλότερη φετινή θερμοκρασία μέχρι τώρα. Αρκετές φορές το προηγούμενο διάστημα η θερμοκρασία ήταν σε μονοψήφια επίπεδα.

Δεν απολύμανα τη ζευγαρώστρα και ελπίζω αυτό να μην έχει επιπτώσεις στον αχάτη. Έχω περισσότερο άγχος τώρα για τα υπόλοιπα πουλιά, που είναι όλα σε εξωτερικά κλουβιά.

Sphere: Related Content

Παράξενες άγριες καρδερίνες

Σερφάροντας έπεσα πάνω σε κάτι φωτογραφίες ενός ζευγαριού άγριων καρδερίνων, που μου φαίνονται λίγο περίεργες (τουλάχιστον) ως προς το βάψιμο:

Οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν από ότι φαίνεται στον σταθμό δακτυλίωσης Blåvand Fuglestation στην δυτική ακτή της Δανίας και οι καρδερίνες είναι ευρωπαϊκές!!! Αναφέρεται: [Blåvand Fuglestation is a bird station on the west coast of Denmark. The main activities consist of daily migration counts by the beach and bird banding in the gardens around the station.]

Μετά από λίγο βρήκα κάτι ανάλογο φωτογραφημένο στην Ισλανδία. Είναι χαρακτηρισμένο σαν rarity (σπάνιο) γιατί οι καρδερίνες είναι σπάνιες εκεί.

Sphere: Related Content

Βόλτα στον κόσμο με τις καρδερίνες

Οι καρδερίνες έχουν σήμερα μια τεράστια γεωγραφική εξάπλωση. Οι μαυροκέφαλες και οι γκριζοκέφαλες καρδερίνες ...φτερουγίζουν από τα βρετανικά νησιά μέχρι την Κίνα και από τις Σκανιδιναβικές χώρες μέχρι τη βόρεια Αφρική, τη Μέση Ανατολή και το Θιβέτ και ...όχι μόνο. Να, μερικοί σύνδεσμοι για ...του λόγου το αληθές:

Kατάλογος χωρών που ζουν και αναπαράγονται καρδερίνες από το: BirdLife International
Άρθρο για τις καρδερίνες στη Νότια Αμερική: (pdf), (html)
Καρδερίνες στην Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία
Στα πουλιά του Καζακστάν μεταξύ των άλλων, καρδερίνες: Carduelis carduelis, Carduelis carduelis carduelis, Carduelis carduelis major, Carduelis carduelis caniceps, Carduelis carduelis paropanisi, Carduelis carduelis subulata
Καρδερίνες στην: Ισλανδία, Φινλανδία, Μαδέρα, Τασμανία (introduced species, χαμηλά στην ιστοσελίδα)

Sphere: Related Content

Πέμπτη, 13 Δεκ 2007

Άσχημος καιρός, με αέρα, χιονόνερο και κρύο.

Ο αέρας μου έκανε ζημιά στο κλουβί με τη θηλυκιά μεταλλαγμένη καρδερίνα. Έδεσα τη βάση του κλουβιού για να το προστατέψω. Η νύχτα θα είναι κρύα με μονοψήφια θερμοκρασία, αλλά δεν πιστεύω να πέσει κάτω από 5 βαθμούς.

Βρήκα το βράδυ τα γκούλντιαν να κοιμούνται μέσα στη φωλιά. Μάλλον με το κρύο διαλέγουν να κοιμηθούν μέσα για καλύτερα. Δεν νομίζω να έχουν αυγά.

Έχω άγχος κυρίως με τα πουλιά που απόκτησα πρόσφατα, μήπως δεν τα καταφέρουν με το κρύο, αφού από όταν τα αγόρασα βρέθηκαν στα δύσκολα, χωρίς καθόλου προσαρμογή.

Οι πρώτες δύο καρδερίνες που αγόρασα κλείνουν σήμερα πέντε μήνες στα χέρια μου...

Sphere: Related Content

Τα υποείδη στις καρδερίνες

Οι καρδερίνες σαν είδος χωρίζονται επιστημονικά σε δύο μεγάλες ομάδες, τις Carduelis carduelis carduelis και Carduelis carduelis caniceps. Στις δύο αυτές ομάδες αναγνωρίζονται σήμερα συνολικά 14 υποείδη, όπως αναφέρονται από τους Howard και Moore (The Howard and Moore Complete Checklist of the Birds of the World, Princeton University Press, copyright 2003):

Carduelis carduelis carduelis (ομάδα με μαύρο κεφάλι)

1. C. c. carduelis: νότια Σκανδιναβία και κεντρική Ευρωπαϊκή Ρωσία έως κεντρική Γαλλία και Ιταλία, με χειμερινές μεταναστεύσεις στην νότια Ευρώπη


2. C. c. balcanica: Βαλκάνια, Ελλάδα


3. C.c. britannica: Βρετανικά νησιά, δυτική Ολλανδία μέχρι βορειοδυτική Γαλλία, με χειμερινές μεταναστεύσεις στη νότια Ευρώπη


4. C. c. colchicus: Κριμαία, βόρεια περιοχή Καυκάσου


5. C. c. frigoris: νοτιοδυτική και νότια-κεντρική Σιβηρία, με χειμερινές μεταναστεύσεις στην ανατολική Ευρώπη και τη νοτιοδυτική Ασία. Οι καρδερίνες αυτές είναι γνωστές και σαν καρδερίνες major


6. C. c. loudoni: ανατολική Τουρκία, Καύκασος μέχρι το βόρειο Ιράν


7. C. c. niediecki: Κύπρος, δυτική και νότια-κεντρική Μικρά Ασία, Μέση Ανατολή, με χειμερινές μεταναστεύσεις σε νοτιοδυτικό Ιράν, Αίγυπτο


8. C.c. parva: δυτική Μεσόγειος, Αζόρες, Κανάρια νησιά


9. C. c. tschusii: Κορσική, Σαρδηνία και Σικελία


10. C. c. volgensis: νότια Ουκρανία, νοτιοανατολική Ευρωπαϊκή Ρωσία, βορειοδυτικό Καζακστάν

Carduelis carduelis caniceps (ομάδα με γκρίζο κεφάλι)

1. C. c. caniceps: δυτικό και βόρειο Πακιστάν, βορειοδυτικά Ιμαλάια μέχρι κεντρικό Νεπάλ και νοτιοδυτικό Ξισάνγκ (Θιβέτ)


2. C. c. paropanisi: δυτικό Τουρκμενιστάν και ανατολικό Ιράν μέχρι το βόρειο Αφγανιστάν


3. C. c. subulata: Αλτάι και δυτική Μονγκολία μέχρι τη λίμνη Βαϊκάλη, με χειμερινές μεταναστεύσεις στη νοτιοδυτική και κεντρική Ασία


4. C. c. ultima: νοτιοανατολικό Φάρς, Κιρμάν (νότιο Ιράν). Το συγκεκριμένο υποείδος διαφέρει από τα υπόλοιπα υποείδη με γκρίζο κεφάλι λόγω του μακρύτερου ράμφους του

Σήμερα, αναφέρονται επίσης μεγάλες ομάδες από άγριες καρδερίνες και σε περιοχές του πλανήτη (Νέα Ζηλανδία, Αυστραλία) που δεν υπήρχαν καρδερίνες, οι οποίες δημιουργήθηκαν, όπως φαίνεται, από πουλιά που δραπέτευσαν από ευρωπαίους μετανάστες που μετέφεραν κατοικίδιες καρδερίνες και εγκλιματίστηκαν στις νέες πατρίδες. Κάποιος άγριος πληθυσμός, που φαίνεται πως υπήρχε για τον ίδιο λόγο και στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει μάλλον σήμερα εξαφανιστεί. Είναι φανερό ότι οι καρδερίνες σαν είδος καταλαμβάνουν μιά τεράστια γεωγραφική έκταση από την δυτική Ευρώπη μέχρι την ανατολική Ασία.

Οι πασίγνωστες στην Ελλάδα καρδερίνες ανήκουν, όπως φαίνεται και παραπάνω, στο υποείδος carduelis carduelis balcanica (κάποιος μικρός πληθυσμός στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου είναι carduelis carduelis niediecki) και έχουν τα γενικά χαρακτηριστικά της ομάδας carduelis carduelis carduelis, δηλαδή:

Άμεσα αναγνωρίσιμη και ιδιαίτερη κόκκινη μάσκα γύρω από το πρόσωπο, μακρύ και στενό, υπόλευκο ράμφος (με μαύρη άκρη το χειμώνα, που χάνεται κατά την αναπαραγωγική περίοδο), μαύρο πάνω μέρος του κεφαλιού και σβέρκο, λευκά μάγουλα και λαιμό, ράχη απαλό ή σκουρότερο καφέ που εισέρχεται στο λευκό του στήθους και της κοιλιάς, δημιουργώντας πολλές φορές το λεγόμενο λευκό 'μανιτάρι' στο στήθος, μαύρη διχαλωτή ουρά με λευκές κηλίδες στις άκρες κάποιων φτερών και μαύρες φτερούγες με ζωηρές κίτρινες κηλίδες και λευκές άκρες στα φτερά πτήσεως. Τα πουλιά αυτά έχουν μέγεθος που κυμαίνεται από 12 μέχρι 15 εκατοστά, ανάλογα με το υποείδος.

Οι καρδερίνες της ομάδας carduelis carduelis caniceps, γνωστές και σαν καρδερίνες των Ιμαλαΐων, διαφέρουν από τις άλλες αφού το μαύρο στο κεφάλι αλλά και το καφέ της ράχης αντικαθίστανται με ένα απαλό γκρίζο πτέρωμα. Τα πουλιά της ομάδας carduelis carduelis caniceps είναι ελαφρά μεγαλύτερα από εκείνα της carduelis carduelis carduelis.

Παρόλο που η διαφορά ανάμεσα στις δύο προαναφερόμενες ομάδες είναι εμφανής, δεν αναγνωρίζονται επιστημονικά σαν δύο ανεξάρτητα είδη και έχουν επικαλυπτόμενα όρια γεωγραφικής εξάπλωσης. Τα διάφορα υποείδη των δύο μεγάλων ομάδων αναγνωρίζονται από διαφορές στο μέγεθος των πουλιών αλλά και τους τόνους του χρώματος στο πτέρωμά τους.

Είναι φανερό ότι στη φύση συμβαίνει σημαντική επιμιξία ανάμεσα στα διάφορα υποείδη αλλά και τις δύο μεγάλες ομάδες, αφού αυτές αλλά και τα επιμέρους υποείδη, έχουν επικαλυπτόμενα όρια γεωγραφικής εξάπλωσης. Οι περιοχές που τα όρια αυτά συναντιούνται και άτομα από τις δύο ομάδες με τα διαφορετικά χρώματα κεφαλιού επιμιγνύονται, αναφέρονται σαν ζώνες υβριδισμού και είναι η περιοχή νοτιοανατολικά της Κασπίας και η Σιβηρία.

Οι καρδερίνες είναι συνήθως πουλιά που ζουν στις άκρες των δασών και των καλλιεργειών, στους άγριους θαμνότοπους και στους κήπους των ημιαστικών περιοχών. Επειδή το φυσικό τους περιβάλλον καταλαμβάνεται σταδιακά από τις ανθρώπινες δραστηριότητες τα πουλιά αυτά έχουν αρχίσει να αναπαράγονται και σε περιαστικές περιοχές. Οι δυτικές (ευρωπαϊκές) καρδερίνες ζούν κυρίως σε αγροτικές περιοχές, κοντά σε χωριά, κήπους και πάρκα. Οι ανατολικές καρδερίνες (Ιμαλαΐων) ζουν κυρίως στα βουνά, σε ανοιχτές περιοχές γύρω από δάση κωνοφόρων και είναι γνωστό ότι αναπαράγονται και σε ύψη πάνω από 3500 μέτρα.

Το φύλο στις καρδερίνες διακρίνεται από ένα έμπειρο μάτι σχετικά εύκολα με κοντινή παρατήρηση, συνήθως από την κόκκινη μάσκα του προσώπου: Στα αρσενικά η κόκκινη μάσκα φαίνεται καθαρά (συνήθως) να εξέχει από την άκρη του ματιού, ενώ στα θηλυκά φτάνει μέχρι τη μέση του ματιού ή ελαφρά πιό πίσω. Τα θηλυκά τείνουν να είναι, συνήθως, ελαφρά μικρότερα σε μέγεθος από τα αρσενικά και με ελαφρά μικρότερα ράμφη.

Πολλοί εκτροφείς που αναπαράγουν καρδερίνες κάνουν σκόπιμα επιμιξίες ανάμεσα στα παραπάνω αναφερόμενα υποείδη με αποτέλεσμα να υπάρχει μιά τρομερή ποικιλία πουλιών σε μέγεθος, χρώματα, κελάηδημα. Επίσης, ένας ικανός αριθμός εκτροφέων κατοικίδιων πουλιών, κυρίως στην Ευρώπη αλλά και αλλού, ασχολείται, σήμερα, με την αναπαραγωγή των γνωστών, αλλά και την δημιουργία νέων, μεταλλάξεων στις καρδερίνες. Με τις επιμιξίες μεταξύ των υποειδών και τις μεταλλάξεις, τα χαρακτηριστικά του κάθε υποείδους εκλείπουν σταδιακά και είναι συνήθως αδύνατο να καταλάβει κανείς, τελικά, σε ποιό υποείδος ανήκει ή από ποιά υποείδη προήλθε ένα συγκεκριμένο άτομο.

Sphere: Related Content

Έρευνα για το φύλο των νεοσσών

Από άρθρο σχετικό με την πρόβλεψη του φύλου των νεοσσών πριν ακόμα βαφτούν με τα χρώματα ενηλικίωσης:

Η επιστημονική ομάδα που μελέτησε το θέμα κατέληξε στον παρακάτω μαθηματικό τύπο για την διαπίστωση του φύλου:

Y=77.819 – 0.911 * μήκος φτερού – 2.945 * αριθμός ζευγαριών φτερών με λευκά στίγματα στην ουρά

Αν για κάποιο άτομο, το Υ προκύψει θετικό, το άτομο είναι θηλυκό και αν προκύψει αρνητικό, το άτομο είναι αρσενικό.

Σαν μήκος φτερού εννοείται το μέγιστο μήκος σε mm. Τα λευκά στίγματα παρουσιάζονται συνήθως, λέει η ομάδα, σε ένα ή δύο ζευγάρια φτερών εκατέρωθεν της ουράς. Αν και στο τρίτο ζευγάρι φτερών της ουράς (από έξω προς τα μέσα) υπάρχουν λευκά στίγματα, έστω και στο ένα από τα δύο φτερά, ο αριθμός στον τύπο πρέπει να μπεί ίσος με 3.

Το εντυπωσιακό είναι η ομάδα ισχυρίζεται ότι, με βάση το δείγμα που εξέτασε, όλες οι 'πεντάρες' ή 'εξάρες' καρδερίνες (νεοσσοί) είναι αρσενικές!!!

Η μελέτη αφορά καρδερίνες carduelis carduelis (ευρωπαϊκές) και ίσως δεν έχει απόλυτη εφαρμογή στις δικές μας (carduelis balkanica).

Sphere: Related Content

Πέμπτη, 6 Δεκ 2007

Πρώτη ημέρα με πολύ κρύο και βοριά στην Αθήνα, τον τωρινό χειμώνα. Ειδικά την προηγούμενη νύχτα πρέπει η θερμοκρασία να ήταν στους 4-5 βαθμούς, αλλά και απόψε επίσης φαίνεται να κάνει παγωνιά.

Gouldian: Τα γκούλντιαν δεν έχουν κάνει αυγά αφού το πρωί βγήκαν και τα δύο από τη φωλιά, λίγο καθυστερημένα, για να φάνε σαν να μην τρέχει τίποτα. Το αρσενικό μου φάνηκε κάπως φουσκωμένο, θέλει παρακολούθηση. Το βράδυ τα βρήκα να κοιμούνται στην γνωστή θέση στο ξυλάκι, εκτός φωλιάς.

Καρδερίνες: τίποτα αξιοσημείωτο.

Sphere: Related Content

Τετάρτη, 5 Δεκ 2007

Το πρωί φύσαγε βοριάς και κατέβασα τη μεγάλη ζευγαρώστρα από τη βάση της στο δάπεδο του μπαλκονιού. Δεν είναι καλό για τις καρδερίνες, αλλά φοβήθηκα ότι θα έχω πάλι πρόβλημα με τον αέρα. Απόψε φαίνεται πως θα κάνει παγωνιά.

Το πρωί έβαλα για πρώτη φορά στα κλουβιά από μισό σφιχτό βρασμένο αυγό. Οι καρδερίνες στην κλούβα το έφαγαν με όρεξη, αλλά βρήκα αρκετό στον πάτο της κλούβας το βράδυ. Τα γκούλντιαν είχαν φάει μόνο τον κρόκο. Οι καρδερίνες στις ζευγαρώστρες το δοκίμασαν αλλά όχι ότι τρελλάθηκαν κιόλας. Όταν καθαρίζουν το ράμφος τους από το αυγό, αφήνουν υπόλλειμμα στα ξυλαράκια. Επίσης, και στον πάτω των κλουβιών βρήκα πεταμένο αυγό. Κανονικά θα έπρεπε να καθαρίσω τα ξυλαράκια και τον πάτο του κλουβιού αλλά δεν βρήκα τον χρόνο. Σκέφτομαι να μην τους ξαναβάλω αυγό γιατί το υπόλλειμμα μπορεί να γίνει αιτία ασθενειών, αν και τώρα το χειμώνα με το κρύο ίσως δεν είναι και τόσο επικίνδυνο.

Το βράδυ έφτιαξα για τα πουλιά ένα μίγμα με πληγούρι, ρυζάλευρο, σιμιγδάλι, νιφάδες βρώμης, σπιρουλίνα, Nekton-K, ηλιόσπορο, κουκουνάρι, σουσάμι, αμύγδαλο, λιναρόσπορο, καναβούρι, εντομοτροφή, σαν τονωτικό για το κρύο. Είναι η δεύτερη φορά που το φτιάχνω και η δεύτερη εβδομάδα που τους το δίνω. Από ότι παρατηρώ το τρώνε με αρκετή όρεξη.

Gouldian: πρώτη νύχτα, σήμερα, που βρήκα τα γκούλντιαν να κοιμούνται μέσα στη φωλιά τους. Άραγε, να έχουν κάνει αυγά;

Καρδερίνες: το ζευγάρι στη μικρή ζευγαρώστρα συνεχίζει να ψιλοτσακώνεται... Πού θα πάει, θα συνηθίσουν το ένα το άλλο, όπως έχουν αρχίσει να συνηθίζουν και εμένα. Στη μεγάλη ζευγαρώστρα τα πουλιά είναι πιό ήπια μεταξύ τους, αλλά και πιό ήρεμα μαζί μου.

Sphere: Related Content

Προέλευση των κατοικίδιων πουλιών

Τα πουλιά που βρίσκονται στα κλουβιά σαν κατοικίδια ζώα ή είναι γεννημένα στην αιχμαλωσία ή είναι γεννημένα άγρια και έχουν πιαστεί σε κάποιο στάδιο στη ζωή τους. Πουλιά όπως τα καναρίνια ή τα societies δεν υπάρχουν στη φύση έτσι όπως τα ξέρουμε, είναι είδη που έχουν δημιουργηθεί από τον άνθρωπο αποκλειστικά για κατοικίδια ζώα. Το ίδιο ισχύει για τις διάφορες ράτσες μεταλλαγμένων πουλιών αλλά και για τα υβρίδια που μπορεί κανείς να συναντήσει στα εμπορικά κατοικίδιων.

Τα καναρίνια έχουν προέλθει από το άγριο καναρίνι, που ζει ακόμα ελεύθερο στα Κανάρια νησιά και άρχισε να εκτρέφεται στην Ευρώπη σαν κατοικίδιο από τον 15ο αιώνα και μετά. Οι αλλαγές που επήλθαν στο αρχικό είδος, από γενιές και γενιές εκτροφέων σε παγκόσμια κλίμακα τα τελευταία τριακόσια πενήντα χρόνια, είναι τέτοιες που νομίζει κανείς ότι τα σημερινά καναρίνια δεν έχουν καμιά σχέση με τον απώτερο πρόγονό τους.

Τα λεγόμενα societies δεν έχουν υπάρξει ποτέ ελεύθερα στη φύση. Το ποιά είδη άγριων πουλιών διασταυρώθηκαν, ποιά διαδικασία ακολουθήθηκε, πότε και που έγιναν αυτές οι προσπάθειες είναι ακόμα αντικείμενο διαμάχης, αλλά παραμένει αναμφισβήτητο το γεγονός ότι σαν είδος δημιουργήθηκε από τον άνθρωπο, από επιλεκτικές διασταυρώσεις που έκαναν γενιές και γενιές εκτροφέων στην ανατολική Ασία, πολύ πριν περιγραφεί σαν είδος για πρώτη φορά από τον Κάρολο Ληναίο στα 1766.

Οι διάφορες μεταλλάξεις στα καναρίνια και τους παπαγάλους με τα τόσο εντυπωσιακά χρώματα έχουν προέλθει από προσεκτική και επιλεκτική αναπαραγωγή στα κλουβιά των εκτροφέων. Τα σατινέ, τα παστέλ, τα αλμπίνο πουλιά ακόμα και στην απίθανη γενετικά περίπτωση να παραχθούν ελεύθερα στη φύση, δεν θα είχαν καμιά ελπίδα επιβίωσης, αφού με τα χρώματά τους θα εντοπίζονταν αμέσως από τα αρπακτικά και γρήγορα θα κατέληγαν στα νύχια τους.

Τα υβρίδια, πουλιά δηλαδή που έχουν προέλθει από διασταυρώσεις μεταξύ των άγριων ειδών, είναι ακόμα μία περίπτωση πουλιών που δημιουργήθηκαν από τον άνθρωπο αποκλειστικά για κατοικίδια ζώα. Τα καρδερινοκάναρα, τα σκαρθοκάναρα και τόσα ακόμα υβρίδια δεν υπάρχουν, ούτε είναι δυνατόν να υπάρξουν ελεύθερα στη φύση

Πουλιά που έχουν γεννηθεί στο κλουβί κάποιου εκτροφέα πουλιών ή όπως λέμε πουλιά εκτροφής, δεν μπορούν να ζήσουν ελεύθερα στη φύση, δεν είναι ικανά να ξεφύγουν από τα αρπακτικά ούτε να βρουν μόνα τους τροφή και νερό για να συντηρηθούν. Είναι αναμφισβήτητο ότι οι πρόγονοι αυτών των πουλιών είναι άγρια πουλιά, αλλά η συναναστροφή των ίδιων αλλά και των γονιών τους με ανθρώπους, έστω και για λίγες γενιές, κάνουν τα πουλιά αυτά πιό εξοικιωμένα στην παρουσία του ανθρώπου, πιό ήπια και άρα πιό κατάλληλα είδη για αρχάριους εκτροφείς και όχι μόνο:

Η σύλληψη αλλά και η κατοχή άγριων πουλιών είναι σήμερα απαγορευμένη στην Ελλάδα και στην Ευρώπη και σχετικές άδειες δίνονται δύσκολα και συνήθως μόνο για αυστηρά επιστημονικούς σκοπούς. Στην Ελλάδα είναι παραδοσιακά διαδεδομένη η παράνομη σύλληψη άγριων πουλιών για ...τροφή κυρίως αλλά και για εκτροφή. Η ζημιά που γίνεται με αυτό τον τρόπο στην πανίδα της χώρας είναι τεράστια και το φαινόμενο πρέπει να εκλείψει, κάτι που δεν είναι καθόλου εύκολο αφού έχει τις ρίζες του στην παράδοση.

Η εκτροφή για αναπαραγωγή κατοικίδιων πουλιών είναι σήμερα στη χώρα μας πολύ πίσω σε σχέση με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, όπως το Βέλγιο, η Ολλανδία ή η Γερμανία. Τα πουλιά από τους λίγους Έλληνες, ερασιτέχνες συνήθως, εκτροφείς δεν αρκούν για να καλύψουν την εγχώρια ζήτηση για κατοικίδια πουλιά και τα πουλιά εκτροφής που φτάνουν στα ελληνικά εμπορικά κατοικίδιων έχουν συνήθως ευρωπαϊκή προέλευση.

Για τα ενδημικά είδη, τα είδη δηλαδή πουλιών που ζουν και στη χώρα μας, στα κλουβιά των εμπορικών κατοικίδιων βρίσκονται παρανόμως και άγρια πουλιά, παράνομα πιασμένα από τους λεγόμενους πουλοπιάστες, που συλλαμβάνουν και εμπορεύονται άγρια πουλιά. Τα πουλιά αυτά πιάνονται συνήθως σαν νεαρά άτομα (φετινάρια), αλλά αυτό δεν είναι και απαραίτητο. Σπανιότερα, στα εμπορικά κατοικίδιων βρίσκονται και πουλιά γεννημένα και μεγαλωμένα στο κλουβί, από αυγά που έχουν παράνομα μεταφερθεί από φωλιές άγριων σε φωλιές κατοικίδιων πουλιών, που παίζουν το ρόλο των θετών γονέων.

Sphere: Related Content

Η πρώτη μου μέρα με καρδερίνα

Αγόρασα την πρώτη μου καρδερίνα μαζί με ένα μικρό κλουβί για να την μεταφέρω. Το κλουβί, συρμάτινο, με την πάνω πλευρά ημικυκλική και πλαστικό ταψάκι που εφάρμοζε με δύο κλιπς στο κάτω μέρος, είχε διαστάσεις περίπου 30 μήκος x 20 πλάτος x 30 μέσο ύψος. Ένα τέτοιο κλουβί είναι πολύ μικρό ακόμα και για μικρόσωμα πουλιά, όπως οι ελληνικές καρδερίνες. Πολλοί, βέβαια, διατηρούν καρδερίνες ή καναρίνια σε τέτοια μικρά κλουβιά και τα παραδοσιακά κλουβιά για πουλιά δεν είναι μεγαλύτερα. Φαίνεται πως τα πουλιά, αν ξεπεράσουν το αρχικό σοκ, συνηθίζουν τελικά να ζουν σε τόσο μικρό χώρο.

Δεν αγόρασα από το ίδιο εμπορικό τροφή για το πουλί, μιας και έκανα τον ...παλιό στα πουλιά όταν διάλεξα την καρδερίνα. Πήγα, αργότερα, σε άλλο εμπορικό και αγόρασα χύμα τροφή για αγριοπούλια, συσκευασμένη τροφή για καναρίνια και άμμο για πουλιά για τον πάτο του κλουβιού. Το κλουβί είχε δύο εξωτερικές ταΐστρες και έπαιρνε ίσα ίσα δύο κλαδάκια και μιά ποτίστρα στο μπροστινό μέρος.

Η καρδερίνα πέρασε την πρώτη της μέρα μαζί μου, στο γραφείο μου. Ήταν τρομερά ανήσυχη, πετάριζε συνέχεια και κρεμιόταν από τα κάγκελα του κλουβιού. Έβγαζε μόνο φοβισμένες φωνούλες, όχι πολύ συχνά και ησύχαζε κάπως μόνο όταν απομακρυνόμουν από το κλουβί. Όταν το βράδυ μετέφερα το κλουβί στο σπίτι, το έβαλα σε ένα ψηλό σημείο, εξωτερικά, να βλέπει τον κήπο. Ήταν Ιούλιος και ο καιρός ζεστός αλλά δεν είχε καύσωνα.

Η καρδερίνα μου ήταν πολύ αδύνατη, φοβιτσιάρα, σίγουρα άγρια πιασμένη αφού δεν είχε δακτυλίδι στο πόδι, χωρίς χρώματα ενηλικίωσης, με γκρίζα κοιλιά, γκρίζο στήθος με αραιές μαύρες πιτσιλιές και κάποια μικρή, αδιόρατη, πορτοκαλί τούφα φτερών στο κεφάλι. Ήταν η μόνη από τα επτά οκτώ πουλιά που ήταν μαζί στο κλουβί του εμπορικού, που είχε κάποια πορτοκαλί φτεράκια στο κεφάλι και αυτά τα φτεράκια με έκαναν να την επιλέξω αλλά και να εικάζω ότι ήταν αρσενική.

Ήθελα να έχω ένα ζευγάρι κατοικίδιων πουλιών, αλλά με βάση ό,τι είχα μάθει από τα βιβλία και το ψάξιμο στο internet είναι πολύ δύσκολο, έως αδύνατο, να ξεχωρίσει κανείς το φύλο μιας άγριας καρδερίνας σε αυτή την ηλικία. Θα έπρεπε να πιάσω στα χέρια μου το πουλί, να ανοίξω το φτερό του και να κοιτάξω το πλατάρι του, δηλαδή το σημείο που ενώνεται η φτερούγα με το σώμα του πουλιού, προς την πλευρά του κεφαλιού (από την επάνω πλευρά). Ακόμα και αν το πουλί είναι σε νεαρή ηλικία, στις αρσενικές καρδερίνες το πλατάρι είναι μαύρο ενώ στις θηλυκές καφέ. Η δικιά μου καρδερίνα ήταν τόσο ...λεπτεπίλεπτη και εγώ τόσο ...λιπόψυχος, που ούτε μου πέρασε από το μυαλό να την πιάσω για να δω το πλατάρι της.

Ήμουν όμως αποφασισμένος να πάρω μιά παρέα στην καρδερίνα μου και το επόμενο πρωί, Παρασκευή και 13, πήγα στο ίδιο εμπορικό κατοικίδιων και αγόρασα μιά δεύτερη καρδερίνα, από το ίδιο κλουβί.

Sphere: Related Content

Ποιό πουλί;

Είμαι νέος στην εκτροφή πουλιών. Θέλαμε να πάρουμε κατοικίδιο και μετά από πολλές και βασανιστικές ...συζητήσεις καταλήξαμε ότι τα πουλιά θα ταίριαζαν καλύτερα στο οικογενειακό μας στυλ. Η αρχική μου ιδέα ήταν να πάρω κάποιο μεγάλο παπαγάλο για μέσα στο σπίτι. Πολύ γρήγορα καταλήξαμε ότι θα έπρεπε να βρούμε κάποιο πουλί που να μπορεί να ζήσει σε κλουβί έξω από το σπίτι, για λόγους καθαριότητας και υγιεινής. Επομένως, ο μεγάλος παπαγάλος αποκλείστηκε από ...υποψήφιος. Έκανα μιά μικρή έρευνα στο internet, ψάχνοντας τι είδος πουλί να πάρω.

Μετά από μελέτη απέκλεισα τους παπαγάλους: όλοι οι παπαγάλοι, μικροί, μεσαίοι και μεγάλοι, θέλουν να ασχολείται κανείς μαζί τους καθημερινά, έστω και για λίγη ώρα, αλλιώς παθαίνουν ψυχολογικά, γίνονται αντικοινωνικοί, βγάζουν τα φτερά τους, παθαίνουν ανία. Ακόμα, χρειάζονται κάποιο χρόνο έξω από το κλουβί, έστω μιά φορά την εβδομάδα, αλλά για να γίνει αυτό δυνατό χρειάζονται εκπαίδευση. Συμπέρασμα: με ένα παπαγάλο στο σπίτι θα χρειαζόταν να μπορώ να αφιερώνω αρκετά περισσότερο χρόνο στο πουλί, από αυτόν που μπορώ πραγματικά να αφιερώσω, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση. Τι νόημα έχει να αγοράσει κανείς κατοικίδιο, όταν δεν μπορεί να του προσφέρει την φροντίδα που χρειάζεται;

Σκεφτόμουνα να πάρω ένα ζευγάρι καναρίνια. Αγόρασα αρκετά βιβλία για καναρίνια, έψαξα στο internet για πληροφορίες, όπου σημειωτέον υπάρχει πληθώρα πληροφοριών και στα ελληνικά, πράγμα σπάνιο για άλλες ερασιτεχνικές ενασχολήσεις μου, έμαθα πολλά και διάφορα ενδιαφέροντα. Τα καναρίνια χρειάζονται ίσως την μικρότερη φροντίδα από όλα τα άλλα κατοικίδια πουλιά, εγκλιματίζονται γρήγορα και είναι πιό εύκολα στην αναπαραγωγή. Ανάμεσα στα άλλα, έμαθα και για άλλα μικρά πουλιά όπως τα zebra, τα gouldian, τα societies, τις καρδερίνες.

Από όσα έμαθα κατάλαβα ότι το εμπόριο και η εκτροφή των κατοικίδιων πουλιών έχουν αλλάξει σήμερα πολύ, σε σχέση με τριάντα χρόνια πριν, όταν ήμουν μαθητής και είχα πάλι πουλιά. Στα καναρίνια ειδικά υπάρχει τρομερή ποικιλία σε χρώματα και φωνές. Ενώ όμως από τα βιβλία και το internet είναι εύκολο να διαπιστώσει κανείς αυτή την πληθώρα καναρινιών, στα ειδικά εμπορικά καταστήματα δεν υπάρχει ανάλογη, πλούσια προς πώληση, προσφορά. Ίσως η εποχή που έψαχνα (τέλη Μαΐου-αρχές Ιουλίου) να μην είναι η καλύτερη για αγορά κατοικίδιου πουλιού, πάντως από τα πουλιά που έβλεπα στα πολλά μαγαζιά κατοικίδιων που επισκέφτηκα, δεν μπορούσα να διαλέξω ένα ζευγάρι καναρινιών φωνής που να με ικανοποιεί. Συνειδητοποίησα ότι θα έπρεπε να απευθυνθώ σε ειδικούς εκτροφείς για μιά τέτοια αγορά, πράγμα που, αν και συστήνεται σε όλα τα βιβλία και από όλους τους γνώστες του χώρου, σαν αρχάριος δεν ήμουν πρόθυμος να κάνω.

Από τις βόλτες μου στα μαγαζιά κατοικίδιων κατέληξα ότι πουλιά πιό μικρόσωμα από τα καναρίνια μου αρέσουν περισσότερο και είμαι βέβαιος ότι θα είναι πιό ευχαριστημένα σε ένα δεδομένο μέγεθος κλουβιού που είχα σκοπό να πάρω. Τα λεγόμενα παραδείσια ή εξωτικά (zebra, gouldian) θα είναι, λογικά, δυσκολότερο να περάσουν τον χειμώνα σε ένα εξωτερικό κλουβί, αλλά ένα πουλί που ζεί στην Ελλάδα όπως η καρδερίνα, μπορεί να εγκλιματιστεί ευκολότερα να περάσει τον χειμώνα σε ένα εξωτερικό κλουβί, αν αυτό γίνει σταδιακά και έγκαιρα και η εποχή που έψαχνα (αρχές καλοκαιριού) ήταν ό,τι καλύτερο για τον συγκεκριμένο σκοπό.

Τα εξωτικά είναι όμορφα σαν πουλιά και τα gouldian ειδικά είναι, κατά την γνώμη μου, τα ωραιότερα κατοικίδια πουλιά. Τα gouldian είναι σχετικά δύσκολα πουλιά για εκτροφή, δεν συστήνονται σε εντελώς αρχάριους και δεν έχουν καθόλου καλό κελάηδημα. Τα zebra είναι πολύ εύκολα πουλιά για εκτροφή, με μεγάλη αντοχή, αλλά και αυτά έχουν μόνο ωραία εμφάνιση και καθόλου καλό κελάηδημα.

Οι καρδερίνες μοιάζουν να συγκεντρώνουν τα περισσότερα προτερήματα σαν κατοικίδια πουλιά. Είναι πολύ όμορφες στην εμφάνιση και κελαηδούν πολύ όμορφα. Μπορούν να συνηθίσουν στο κλουβί και με σωστή διατροφή να ζήσουν πέντε-έξι χρόνια. Δεν είναι καθόλου εύκολες στην αναπαραγωγή, αλλά αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί μειονέκτημα για έναν αρχάριο που ψάχνει ένα κατοικίδιο πουλί συντροφιάς.

Κανένα εμπορικό κατοικίδιων δεν είχε καρδερίνες την εποχή που έψαχνα, έτσι όταν τελικά σε ένα μαγαζί του κέντρου της Αθήνας έπεσα πάνω σε ένα κλουβί με καρδερίνες, αγόρασα το πρώτο μου πουλί, μιά νεαρή καρδερίνα χωρίς τα χρώματα ακόμα, με ένα αδιόρατο κόκκινο σκουφάκι στο κεφάλι, στις 12 Ιουλίου του 2007.

Sphere: Related Content

Παρασκευή, 23 Νοε 2007

Πήρα το βράδυ ένα ζευγάρι μεταλλαγμένες καρδερίνες major (αχάτες), που έφτασαν σήμερα από το Βέλγιο. Τα πουλιά τα είδα σε πρόχειρο κλουβί, μαζί με άλλα μεταλλαγμένα.

Φαίνονται σαν κουρασμένα από το ταξίδι αλλά δεν είναι τρομερά αναστατωμένα. Μπήκαν στις ζευγαρώστρες μαζί με τα balkanica, ώστε να γίνουν ζευγάρια αρχέγονου-μεταλλαγμένου. Το θηλυκό (€250) μοιάζει πιό αναστατωμένο από το αρσενικό (€350), αλλά μάλλον για αυτό φταίει το ζευγάρι του, ο άγριος balkanica, που έστησε ολόκληρο ...σαματά όταν έβαλα τη θηλυκιά στη ζευγαρώστρα.

Ελπίζω ότι δεν θα έχουν πρόβλημα με τον καιρό μιά και, από ότι έμαθα, στο Βέλγιο δεν ήταν σε θερμαινόμενα πτηνοτροφεία. Ελπίζω επίσης να ταιριάξουν σαν ζευγάρια, παρόλη τη μεγάλη διαφορά μεγέθους μεταξύ τους (τα major είναι σαν ...ενάμισυ balkanica).

Sphere: Related Content

Πέμπτη, 22 Νοε 2007

Το βράδυ, πήρα ένα ζευγάρι καρδερίνες. Τα πουλιά είναι και τα δύο φετινάρια, γεννημένα το 2007. Μπήκαν κατ' ευθείαν το καθένα στη δικιά του εξωτερική ζευγαρώστρα, μακριά το ένα από το άλλο. Ήταν και τα δύο σε εσωτερικά κλουβιά και ανησυχώ λίγο με τη διαφορά θερμοκρασίας που τους επέβαλα, μιά και οι νύχτες είναι πλέον σχετικά κρύες, αλλά ελπίζω να συνηθίσουν, έτσι και αλλιώς δεν έχω άλλη επιλογή.

Το θηλυκό (€100) είναι πουλί εκτροφής. Ήταν σε μικρό, εσωτερικό κλουβί, μόνο του εδώ και πολύ καιρό και είναι αρκετά ήσυχο σαν αρνί. Αναστατώθηκε αρκετά από την μετακίνηση, πιστεύω όμως ότι θα συνέλθει γρήγορα. Έχει βαφτεί, αλλά από τα μάτια φαίνεται ακόμα ότι είναι νεαρό πουλί.

Το αρσενικό (€60) είναι άγριο μεγαλωμένο στο κλουβί εδώ και οκτώ μήνες. Το είδα σε μικρό, εσωτερικό κλουβί, μόνο του. Αναστατώθηκε υπερβολικά από την μετακίνηση, είναι πολύ ανήσυχο και πεταρίζει φοβισμένο όταν πλησιάζω στην ζευγαρώστρα. Έχει βαφτεί και έχει μάτια ενηλίκου.

Sphere: Related Content

Παρασκευή, 13 Ιουλ 2007

Αγόρασα μιά δεύτερη καρδερίνα από εμπορικό κατοικιδίων στο κέντρο (€25). Είναι από το ίδιο κλουβί που ήταν και η χθεσινή και είναι και αυτή νεαρό άτομο, χωρίς χρώματα ενηλικίωσης, χωρίς δακτυλίδι, λιγότερο φοβισμένη από την χθεσινή και ελαφρά πιό 'παχιά'.

Την έχω έξω, σε μικρό συρμάτινο κλουβί με προσαρμοσμένο πλαστικό ταψάκι για πάτο, που χωρίζει με πλέγμα από το κλουβί, δίπλα στο κλουβί της άλλης. Σύντομα θα τις βάλω στο ίδιο κλουβάκι.

Sphere: Related Content

Πέμπτη, 12 Ιουλ 2007

Αγόρασα μιά καρδερίνα από εμπορικό κατοικιδίων στο κέντρο (€25). Είναι νεαρό άτομο, χωρίς χρώματα ενηλικίωσης, με μόνο ένα ελαφρύ πορτοκαλί σκουφάκι στο κεφάλι, χωρίς δακτυλίδι, αδύνατη και πολύ φοβισμένη.

Την έχω έξω, σε μικρό συρμάτινο κλουβί με προσαρμοσμένο πλαστικό ταψάκι για πάτο, που χωρίζει με πλέγμα από το κλουβί. Φοβόταν τρομερά όταν πλησίαζα το κλουβί, για αυτό το τοποθέτησα ψηλά ώστε να φτάνω μόνο το κάτω μέρος του και φαίνεται ελαφρά πιό ήσυχη.

Αγόρασα χύμα τροφή για αγριοπούλια και συσκευασμένη τροφή για καναρίνια για να την ταΐζω. Πρέπει να μάθω περισσότερα για τη σωστή διατροφή της. Στον πάτο του κλουβιού βάζω άμμο για πουλιά συσκευασμένη.

Sphere: Related Content